วันที่ 12 กันยายน 2566 นายแมนรัตน์ รัตนสุคนธ์ อธิบดีกรมการปกครอง มีหนังสือด่วนที่สุดถึงผู้ว่าราชการจังหวัดทั่วประเทศ เรื่อง มาตรการควบคุม กำกับดูแลการปฏิบัติหน้าที่ของกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน หลังพบว่าปัจจุบันยังปรากฏข่าวทางสื่อมวลชนหรือสื่อสังคมออนไลน์เกี่ยวกับการประพฤติปฏิบัติตนของกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ที่ไม่ถูกต้องเหมาะสม ไม่เป็นไปตามระเบียบ กฎหมาย นโยบายของรัฐบาลกระทำตนเป็นผู้มีอิทธิพล จึงขอให้จังหวัดแจ้งอำเภอกำชับกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ในการประพฤติตน และการใช้อาวุธปืนในการปฏิบัติหน้าที่ หากปรากฏว่ากำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ประพฤติปฏิบัติตนไม่ถูกต้องเหมาะสม ไม่เป็นไปตามระเบียบกฎหมายนโยบายของรัฐบาล หรือกระทำตนเป็นผู้มีอิทธิพล ให้นายอำเภอ พิจารณาตั้งคณะกรรมการสอบสวนข้อเท็จจริง
- หากละเลยการปฏิบัติหน้าที่ แต่ยังไม่เกิดความเสียหายอย่างร้ายแรง นายอำเภอสามารถสั่งลงโทษวินัยอย่างไม่ร้ายแรง ได้แก่ ภาคทัณฑ์ ตัดค่าตอบแทน และลดอันดับเงินเดือนไม่เกินหนึ่งอันดับ
- หากเกิดความเสียหายอย่างร้ายแรง ให้นายอำเภอ รายงานผู้ว่าราชการจังหวัด มีคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการสอบสวนวินัยอย่างร้ายแรง หากผลการสอบสวนมีมูลความผิดจริงสามารถลงโทษ ปลดออกหรือไล่ออกจากตำแหน่ง
- หากนายอำเภอพิจารณาแล้วเห็นว่า พฤติการณ์ของกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน เป็นการบกพร่องในหน้าที่ หรือประพฤติตนไม่เหมาะสมกับตำแหน่ง ให้แต่งตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริง เพื่อดำเนินการตามขั้นตอน
- กรณีกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ผู้ใดประพฤติตนเป็นแบบอย่างที่ดี เอาใจใส่ปฏิบัติหน้าที่ด้วยความเข้มแข็ง ให้จังหวัด ดำเนินการยกย่องชมเชยให้ปรากฏเป็นแบบอย่างแก่ผู้อื่น